Dünya Miras Alanlarının Yönetimi ve Tanıtımı: Yeni Medya ve Toplumsal Katılım UNESCO Kürsüsü

UNESCO Kürsüsü’nün temel amacı, “Sürdürülebilir Dünya Mirası Yönetimi”ni geliştirmektir. Dünya Mirası Stratejik Hedefleri, 5C (İtibar, Koruma, İletişim, Kapasite Geliştirme ve Toplumsal Katılım) olarak tanımlanan beş temel kavrama önem vermektedir. Kadir Has Üniversitesi’nde kurulan UNESCO Kürsüsü’nün amacı, bilim, toplum ve kültür arasında bir bağ oluşturmak için yeni teknolojiler geliştiren Sürdürülebilir Dünya Mirası Yönetimi için kapasite geliştirmektedir. Çünkü toplumların itici gücü olmadan miras yönetimi sürdürülebilir bir özellik kazanmaz. Bu nedenle, toplumları yönetim mekanizmalarına dahil etmek için yollar bulma konusunda büyük bir talep oluşturulmaktadır. Akademik araştırma, eğitim programları ve diğer yollarla UNESCO Kürsüsü, yeni ve yenilikçi teknolojileri kullanarak bölgelerin yönetimine ve küresel ölçekte tanıtımına yardımcı olacak ve bölgede “örnek uygulamaları” sağlayacaktır.

UNESCO Kürsüsü, yerel yönetimler, UNESCO Türkiye Milli Komisyonu da dahil olmak üzere ulusal ve uluslararası STK’lar ile uzman özel kuruluşların işbirliği içinde akademisyenlerin katkısını (Kadir Has Üniversitesi ve diğerleri) bir araya getirmektedir.

1992 yılında başlatılan UNITWIN (Üniversite Eşleştirme Programı) / UNESCO Kürsüsü Programı, bilgi paylaşımı ve ortak çalışma yoluyla kurumsal kapasitelerini artırmak için uluslararası üniversiteler arası işbirliği ve ağ oluşturmayı teşvik eder. Program, UNESCO Başkanları ve UNITWIN ağlarının kurulmasını, kilit öncelikli alanlarda (eğitim, doğal ve sosyal bilimler, kültür ve iletişim) desteklemektedir.

UNITWIN / UNESCO Kürsüsü Programı, akademik eğitim, araştırma ve değişim konularını kapsar ve UNESCO’nun yetki alanı dahilinde her alanda bilgi paylaşımı için bir platform sunar. Kasım 2014 itibarıyla, dünyada 126 ülkede 648 UNESCO Kürsüsü bulunmaktadır.

Kültür alanında çalışan 50 kürsü mevcutken bunlardan 13’ü Kültürel Miras üzerine uzmanlaşmıştır. Dünya Mirası konularında özel olarak çalışan 3 kürsü vardır. Kadir Has Üniversitesi’nde kurulan kürsü, Dünya Mirası konularına odaklanan dördüncü kürsüdür.

Kadir Has Üniversitesi UNESCO Kürsüsü, Dünya Mirası’nın korunması ve sürdürülebilir gelişimi hakkında bilgi üretmek ve toplumları yönetim mekanizmasına dahil etmek için yenilikçi yollar aramak amacıyla bir düşünce kuruluşu olarak görev yapacaktır. Bu programın sonuçları, “Dünya Mirası Alanları”nın Türkiye için teşvik edilmesine yardımcı olmayı ve bölgede örnek uygulamaları sağlamayı amaçlamaktadır. Kadir Has Üniversitesi UNESCO Kürsüsü, Türkiye içindeki ve çevresindeki bilgi aktarımını kolaylaştıracak bir merkez olarak görev yapacaktır.

Kadir Has Üniversitesi’ndeki UNESCO Kürsüsü, farklı akademik seviyelerde kapasite geliştirmeye dayanmakta ve diğer akademik kurumları, STK’ları ve özel teşebbüsleri bir araya getirerek dünya mirasının daha iyi yönetilmesi için çalışmaktadır.

“Dünya Mirası Yönetimi’nde toplumsal katılım ve sosyal kapsayıcılık konularının zorluklarına değinmek, gelişmekte olan ülkelerde üstesinden gelinmesi gereken en büyük güçlüklerden biridir. Ancak yeni medya, çoğulcu ve bağımsız (aynı zamanda özgür) bilgi paylaşımıyla fırsatlar sunar.”

UNESCO Kürsü Başkanı

Prof. Dr. Füsun Alioğlu

UNESCO KÜRSÜSÜ İdari ve Akademik Komitesi

Koordinatör:

Prof. Dr. Banu Manav

Üyeler:

Doç.Dr. Zeynep Günsur

Dr.Öğretim Üyesi Özlem Hemiş

Dr. Öğretim Üyesi Burcu Çiğdem Yılmaz

Dr. Öğretim Üyesi Mine Koyaz

Tania Daphne Feldzer Şan, M.Sc

Sekreterya:

Tania Daphne Feldzer Şan,M.Sc

Kadir Has Üniversitesi UNESCO Kürsüsü ile unesco@khas.edu.tr adresi üzerinden iletişime geçebilirsiniz.

Etkinlikler & Haberler

Aarhus Mimarlık Okulu’ndan, Doç.Dr.Naime Esra Akin, Dr. Thomas Hilberth ve öğrencileri ile İstanbul Tarihi Yarımada’da Bukoleon Sarayı’nın odak noktası olduğu teknik geziler yaptık. Bu etkinlik, Aarhus Mimarlık Okulu’nda Doç.Dr.Naime Esra Akin, Dr. Thomas Hilberth UNESCO yönettiği “İstanbul” dersi kapsamında, Dünya Mirası Listesi’nde yer alan ve arkeolojik bir sit alanı olan tarihi yarımadaya odaklanarak, farklı tarihi dönemlere ait kalıntılar üzerine inşa edilen mimarinin çok yönlü ve katmanlı özelliklerini derinlemesine incelemeyi amaçlamıştır. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin lojistik desteğiyle düzenlenen bu ekinlikte Kadir Has Üniversitesi olarak Prof.Dr.Banu Manav, Prof.Dr.E.Fusun Alioglu ve Y.Mimar Ayşen Kaya ev sahipliği yaparak bu Dünya Miras alanına ilişkin bilgilerini ve tecrübelerini paylaştılar.

Danimarka, AARHUS Üniversitesi Mimarlık Bölümü (Aarhus School of Architecture) öğrencilerinin Doçent Naime Esra Akın yürütücülüğünde,  2024-2025 Güz Yarıyılı dönem projeleri çerçevesinde 29 Eylül-5 Ekim tarihleri arasında İstanbul’a yapacakları teknik geziye UNESCO Kürsüsü ile Sanat ve Tasarım Fakültesi ev sahipliği yapacaktır. Prof.Dr. Banu Manav, Prof.Dr.E.Füsun Alioğlu ve Kültür Varlıklarını Koruma Doktora Programı öğrencisi Y.Mimar Ayşen Kaya bu programa katkı sunacaktır.

AAA Study Trip Fall 2024 / September 29-October 5, 2024

Kadir Has Üniversitesi endüstri mirasının korunmasını amaçlayan, bu alanda bilgi, deneyim ve yenilikçi fikirlerin paylaşımını teşvik eden uluslararası bir projenin öncülüğünü üstlendi. “Kentsel Gelişim Kaynağı Olarak Endüstri Mirasının Sürdürülebilir Yönetimi” başlıklı ve kısaca CONSIDER adı verilen proje, Avrupa Birliği Horizon2020 RISE Programı’ndan 1,2 milyon tutarında fon sağladı. Projenin ortakları arasında Avrupa Birliği ve Orta Doğu ülkelerinden üniversiteler, belediyeler, kent konseyleri, miras alanları ve sivil toplum örgütleri bulunuyor.

Proje çalışmaları 2021 yılının Ekim ayında başlayacak ve dört yıl sürecek. Projenin amacı, Avrupa Birliği içindeki ve AB’nin dışındaki ülkelerde kazanılan deneyimleri araştırmak, mirasın korunması için yenilikçi fikirler geliştirip paylaşmak, endüstri mirasının sürdürülebilir yönetimini ve modern kent yaşamına kazandırılmasını sağlamak.

Bir bölgenin kültürel mirasının bir parçası olan, dolayısıyla o bölgenin kimliğini oluşturan endüstri mirasının bir daha yerine koyulamayacak şekilde kaybedilmemesi büyük bir önem taşımaktadır. Bunu önlemenin yolu bu değeri yenilikçi çözümlerle kent yaşamına kazandırmaktan geçiyor.

Proje kapsamında Avrupa’dan İngiltere, Almanya, Avusturya, Türkiye, İsrail ve Çin’e uzanan bir coğrafyadaki örnekler ve deneyimler üzerinde çalışmalar yapılacak.

Proje Koordinatörü: Prof. Dr. Yonca Erkan

Websitesi: https://considerproject.eu/

E-posta: consider@khas.edu.tr

Tel: 0212 533 65 32 (dahili: 1568)

Notre Dame Katedrali, kaburgalı tonoz ve payandaları, renkli vitray gül pencereleri ve heykellerden oluşan dekorasyonu ile Fransız Gotiğinin en güzel örneği olarak kabul edilir. Kilisenin inşaatı 1160 yılında başlamış ve yüzyıl sürmüştür.

“Notre Dame mimari, kültürel ve dini mirasın yanı sıra, tüm dünyaya hitap eden edebi bir mirası temsil eder,” diyen UNESCO Genel Direktörü Audrey Azoulay, en kısa sürede hasar tespit çalışmalarının yapılacağını belirtmektedir: “Hasarı değerlendirecek uzmanlarla zaten iletişim halindeyiz, ne korunabilirse koruyacağız ve kısa ve orta vadede alınabilecek önlemleri değerlendireceğiz.”

Değerlendirme, bölgeye daha fazla zarar vermekten kaçınmak ve orijinal unsurların mümkün olduğunca geri kazanılmasını sağlamak için uygun bir plan geliştirmek amacıyla ulusal, yerel, alan yönetimi ve kilise makamları dahil, ilgili makamlarla yapılacaktır. Daha sonra UNESCO, arşiv malzemesi, fotoğraflar, filmler, tarihi belgeler, planlar ve çizimlere dayalı doğru belgelerle hasarlı mirasın geri kazanılması, rehabilitasyonu ve yeniden inşasında yetkililere eşlik edecek ve destekleyecektir.

Haberin kaynağı: https://whc.unesco.org/en/news/1956

Fotoğraf: Livio Garuccio © UNESCO

UNESCO Dünya Miras Alanlarının Yönetimi ve Tanıtımı: Yeni Medya ve Toplumsal Katılım UNESCO Kürsüsü’nün açılış töreni 7 Ocak Çarşamba günü Kadir Has Üniversitesi’nden düzenlendi. Üniversitemizin UNESCO Kürsüsü’nün açılış törenine, UNESCO Genel Direktörü Irina Bokova da katıldı.

UNESCO Genel Direktörü Irina Bokova’nın açılış töreninde yaptığı “Safeguarding the Past for a Better Future for All” başlıklı konuşma metnini incelemek için lütfen tıklayın.

Projeler

Proje Başlığı: “Bir Kudüs Veritabanı: Modern Dönemlerde Mimari ve Tasarım”, Bezalel Academy of Arts and Design, Jerusalem

Amaç ve Kapsam: Projede Kudüs’ün kentsel planlaması ve tasarımı hakkındaki dağınık malzemenin bir Veritabanı oluşturarak bir araya getirilmesi amaçlanmaktadır. Söz konusu malzeme, kent planları, mimari projeler, haritalar, fotoğraflar ve diğer arşiv belgelerinden oluşmaktadır. Bu proje ilk olarak bölgesel arşivlerde yer alan bilgilere dayanan mevcut çalışmalardan hareketle, örneğin Bezalel Academy öğretim üyeleri ve araştırmacılarının yaptıkları gibi, yüksek çözünürlükte taramalar ile bilimsel olarak kataloglanacaktır. Anılan websitesi bu belgelere açık erişim sağlayacaktır ve Kudüs’ün sürdürülebilir kalınması için kültürel mirasa referans veren arka plan bilgilerini içerecektir.

Proje Ekibi:
Prof. Dr. Yonca Erkan
Doç. Dr. Salih Bıçakcı
Prof. Dr. Füsun Alioğlu

Fotoğraf: “Modern Jerusalem 1915”, https://commons.wikimedia.org/