Kadir Has Ödülleri’ne Bu Yıl Nörobilim Alanındaki Başarılar Damga Vurdu
14 Nisan 2021Ülkemizin ulusal ve uluslararası düzeyde önemli başarılara imza atan, toplumun gelişimine katkıda bulunan kişi ve kurumlarını tanıtmayı ve ödüllendirmeyi amaçlayan Kadir Has Ödülleri’nin töreni bu yıl 22 Mart 2021 Pazartesi günü gerçekleştirildi. Kadir Has Üniversitesi’nin kurucusu ve ülkemizin güzide hayırseverlerinden Kadir Has’ın vefatının 14. yıldönümünde gerçekleştirilen çevrimiçi canlı yayındaki anma programı kapsamında 16. Kadir Has Ödülleri sahiplerini buldu. Bu yıl, gelişen gen teknolojileri ve sabırla çalışan bilim insanları sayesinde çığır açan gelişmelerin gözlemlendiği Nörobilim alanında büyük başarılara imza atarak bu alandaki araştırmalara katkı sağlayan Türk bilim insanlarına “Üstün Başarı Ödülü” ve “Gelecek Vadeden Bilim İnsanı Ödülü” takdim edildi.
ÜSTÜN BAŞARI ÖDÜLÜ
16. Kadir Has Ödülleri’nde “Üstün Başarı Ödülü”, Yale Üniversitesi Tıp Fakültesi Beyin Cerrahisi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Murat Günel’e verildi. Prof. Dr. Günel, sinir sistemi ve beraberindeki damar sistemindeki bozuklukların genetik temellerini ortaya çıkartmak amacıyla yaptığı araştırmalar, genetik şifreleri okuyarak beyin kanserlerinin iyi huylu tümörlerden kansere dönüşmesine neden olan genetik mekanizmaları keşfetmesi ve çalıştığı bu önemli konularda özellikle Türkiye’den Doktora Sonrası Araştırmacılar ile Doktora, Yüksek Lisans ve Lisans öğrencilerini ekibine katarak yetiştirmesi nedeniyle bu ödüle layık görüldü.
GELECEK VADEDEN BİLİM İNSANI ÖDÜLÜ
16. Kadir Has Ödülleri’nde “Gelecek Vadeden Bilim İnsanı Ödülü” ise Columbia Üniversitesi’nde Sinirbilimleri alanında çalışmalarına devam eden Dr. Piray Atsak’ın oldu. Erken yaşlardaki olumsuz deneyimlerin psikiyatrik bozukluklar için nasıl kalıcı bir risk oluşturduğuna, hayvan modellerinin canlı ortamda elektro-fizyolojik kayıtlarının, stres ve duygusal davranışta yer alan sinir ağlarının optogenetik manipülasyonlarına dayanan deneysel çalışmalarıyla bu alana yaptığı katkılar nedeniyle Dr. Atsak ödüle layık görüldü.
PROF. DR. GÜNEL, BEYİN GELİŞİMİ VE HASTALIKLARI ÜZERİNDE YOĞUNLAŞIYOR
T.C. Sağlık Bakanlığı’nın Bilimsel Başarı Ödülü ve Amerikan Epilepsi Topluluğu’nun verdiği Genç Araştırmacı Ödülü gibi pek çok önemli akademik ödülün sahibi olan Prof. Dr. Murat Günel, 2015’te ABD Ulusal Tıp Akademisi üyeliğine seçildi. 2020 yılında sinir sistemini tutan damar hastalıkları ve kortikal gelişim bozukluklarına neden olan kalıtsal genetik mutasyonların tanımlanması ve mekanizmalarının aydınlatılması hakkındaki çalışmaları nedeniyle Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) tarafından “Sağlık ve Yaşam Bilimleri” kategorisinde Uluslararası Akademi Ödülü’ne ödüle layık görüldü.
Prof. Dr. Günel halen Yale Üniversitesi Tıp Fakültesi Beyin Cerrahisi Anabilim Dalı Başkanlığı ile Sinirbilimi ve Genetik Profesörlüğü görevlerini yürütüyor. Yale Üniversitesi Nixdorff-German Profesörü unvanına sahip olan Prof. Dr. Günel’in araştırmaları özellikle beyin gelişimi ve hastalıkları üzerinde yoğunlaşıyor. Moleküler biyoloji ve genetik alanında sürdürdüğü araştırmalarında tümör, beyin kanaması ve anevrizma gibi farklı hastalıkların moleküler yapısının anlaşılmasına ve bu hastalıklar için yeni tedavi yöntemlerinin geliştirilmesine yönelik çalışmalar yapıyor.
DR. ATSAK, ERKEN YAŞTAKİ STRESİN NÖROFİZYOLOJİK MEKANİZMALARINA ODAKLANIYOR
2005 yılında Ege Üniversitesi’nden mezun olan Dr. Piray Atsak, 2012 yılında Hollanda’da Groningen Üniversitesi’nde sinirbilimleri alanındaki doktorasını tamamladı. Doktora çalışmalarında stresin hafızayı nasıl bozduğunu gösteren yeni bir mekanizma keşfetti. Doktora sonrası, Radboud Üniversitesi’nde stresin diğer bilişsel etkilerinde aynı nörobiyolojik mekanizmanın önemini araştırdı. 2015 yılında Hollanda Sinirbilimleri Derneği tarafından “Ümit Vadeden Araştırmacı Ödülü”’ne layık görüldü. Aynı yıl Hollanda Bilim Enstitüsü’nden ve Hope for Depression Araştırma Vakfı’ndan kazandığı destekle, çalışmalarına ABD’de Columbia Üniversitesi’nde devam etmeye başladı. Columbia Üniversitesi’nde Sinirbilimleri alanındaki çalışmalarına 2019 yılından beri Sackler ve Amerikan Ulusal Akıl Sağlığı Araştırma Enstitüsü’nden sağladığı desteklerle devam eden Dr. Atsak, erken yaştaki stresin depresyona yol açan nörofizyolojik mekanizmalarına odaklanıyor.
Prof. Dr. Murat Günel ve Dr. Piray Atsak’a ödüllerinin takdim edildiği online törende Kadir Has Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı Can Has, Kadir Has Vakfı Başkanı Nuri Has ve Kadir Has Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Sondan Durukanoğlu Feyiz birer konuşma yaptı.
“BAŞARILARIMIZ BİZİ YENİ ADIMLAR ATMA KONUSUNDA CESARETLENDİRİYOR”
Kadir Has Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı Can Has, Nörobilim alanında ödül kazanan iki bilim insanımızı tebrik ederken, geride bıraktığımız yılın bize birliğin, ailenin, toplumsal dayanışmanın, destek olmanın, dahası hayatın önemini bir kez daha hatırlattığını söyledi. “Umudumuz eskisi gibi, kısıtlamalardan arınmış, cıvıl cıvıl kampüsümüze geri dönmek,” diyen Can Has, pandemi koşullarına rağmen, bir süredir üzerinde titizlikle çalışılan Kadir Has Üniversitesi Yeni Eğitim Modeli’ne geçiş aşamalarının planlandığı şekilde uygulandığını ve güçlü bir araştırma üniversitesi olma yolunda emin adımlarla ilerlendiğini belirtti:
“Evrensel değerlerle bezenmiş özgür bireyleri, dünyanın her yerinde çalışabilecek, geleceğe şekil ve yön verecek nitelikte mezunları yetiştirmeyi amaçlayan Kadir Has Üniversitesi Yeni Eğitim Modeli bize, çağa uygun yeni hedefler koymak için fırsatlar veriyor. Bununla birlikte güçlü bir araştırma üniversitesi olma yolundaki kararlılığımız sürüyor. Akademisyenlerimiz büyük kaynaklar gerektiren titiz çalışmalar yapıp ulusal ve uluslararası destek fonları alıyorlar. Üniversitemize bu projelerle birlikte gelen toplam fon, yaklaşık 100 milyon liraya ulaştı. Küresel salgının yarattığı zorlu koşullara rağmen, böylesine hızlı bir ilerleme ancak üniversitenin ilgili tüm birimlerinin ortak çabasıyla mümkün olabilirdi. Bu başarılarımız araştırma kültürünü yaymak ve üniversitenin fiziksel araştırma altyapısını geliştirmek için daha fazla çaba sarf etmemiz konusunda bizi cesaretlendiriyor.”
“BAŞARILI BİLİM İNSANLARI ARASINDA KÖPRÜ KURUYORUZ”
Kadir Has Vakfı Başkanı Nuri Has da yaklaşık 25 yıldır bilim ve eğitim alanında Kadir Has adını ve felsefesini gururla taşıyan üniversitenin en büyük destekçisi olarak Kadir Has Ödülleri’yle bilim ve sanat dünyasına destek vermekten kıvanç duyduklarını söyledi ve pandemiyle günlük hayatın akışının kökünden değiştiği günlerde, bilim insanlarının, araştırma merkezlerinin ve üniversitelerin, karanlık tünelin ucundaki ışığı ulaşılır kıldığını belirtti:
“Yaşama kasteden büyük bir tehdidin karşısında bilim, sığınabileceğimiz yegane unsur oldu. Günlük hayatın akışını bir anda kökünden değiştirebilecek, global çapta beşeri, ekonomik, siyasi sorunlara neden olabilecek böylesi bir salgına set çekmek, ancak bilimsel araştırmalarla mümkün. Farklı disiplinlerin işbirliği ve uzmanlıkların eşgüdümü sayesinde yaşamı olumsuz etkileyen tüm sorunların gerçek çözümlerine, ancak bilimsel düşüncenin ve buluşların ışığında ulaşabileceğimizi bir kez daha gördük. Yaşamın devamına, insanlığın esenliğine dair bir umudumuz varsa bu, bilim sayesindedir.”
Kadir Has Ödülleri’nin de bu anlayışı yansıttığını söyleyen Nuri Has, “Bugüne kadar önemli buluşlara ve eserlere imza atanlarla birlikte, teşvik edilmesi ve desteklenmesi durumunda çok daha başarılı çalışmalar yapacağına inanılan isimlere Kadir Has Ödülleri verildi. Amacımız, oluşturduğumuz araştırma iklimi ve sunduğumuz olanaklarla, başarılı bilim insanları arasında bir köprü kurmak,” dedi.
“GELECEĞİMİZİ BUGÜNDEN ŞEKİLLENDİRİYORUZ”
“Her anma töreni yaklaştığında sevgili kurucumuz Kadir Has Beyefendi’nin gelecekteki mütevelli heyeti üyelerine ve rektörlerine hitaben yazdığı mektubu okuyorum. Bu mektupta ‘Geleceğimizi satın alabilecek tek şey bugündür’ ve ‘Dün geçti ama yarın henüz gelmedi’ diye yazan kurucumuzun sözlerini kendim için bir kılavuza dönüştürdüm,” diyen Kadir Has Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Sondan Durukanoğlu Feyiz, bugünden yaptıkları çalışmalarla yarının eğitime ve bilime değer katan üniversitesini nasıl şekillendirdiklerini anlattı. Çekirdek Program ve Proje Tabanlı Eğitim gibi iki önemli ayağı olan Kadir Has Üniversitesi Yeni Eğitim Modeli’ne vurgu yapan Prof. Dr. Durukanoğlu Feyiz, “Yarınların nesillerini yetiştirmek için geleneksel eğitim modellerini geride bırakan bambaşka bir sistem geliştirdik ve başarıyla uyguluyoruz,” dedi.
Eğitim alanında atılan cesur adımlarla birlikte Kadir Has Üniversitesi’nde araştırma ekosistemini de arzu edilen seviyeye çıkartabilmek için çok çalıştıklarını belirten Prof. Dr. Durukanoğlu Feyiz, “Çok kısa sürede AB araştırma fonlarını ülkemize getirmeyi başaran sayılı üniversiteler arasına girdik. Son dört yılda TÜBİTAK’tan Sosyal ve Beşeri Bilimler alanında en fazla proje desteği alan üçüncü üniversite olduk,” dedi. Kadir Has Üniversitesi’nin bir dünya üniversitesi olma yolunda ilerlediğini belirterek aklın ve bilimin öncülüğünde yapılan çalışmaların önemine bir kez daha dikkat çekti ve bu yıl ödül alan iki değerli bilim insanını tebrik etti.
16. KADİR HAS ÖDÜLLERİ DEĞERLENDİRME KURULU (*)
- Prof. Dr. Nihat Berker, Kadir Has Üniversitesi
- Dr. Canan Dağdeviren, Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) Media Lab
- Prof. Dr. Turgay Dalkara, Hacettepe Üniversitesi
- Prof. Dr. Sondan Durukanoğlu Feyiz, Kadir Has Üniversitesi
- Prof. Dr. Gökhan Hotamışlıgil, Harvard Üniversitesi
- Prof. Dr. Türker Kılıç, BAU Medical Park Göztepe Hastanesi
(*) Liste, soyadına göre alfabetik olarak düzenlenmiştir.
Önceki yıllarda ödül alanların listesi için: http://odul.khas.edu.tr/odultarihcesi